Misbruik, tienerzwangerschap, ADHD, een angststoornis: hoe Mariëlle haar eigen heftige ervaringen inzet voor anderen

Op haar dertiende werd Mariëlle seksueel misbruikt. Dat gebeurde in Wezep, een dorp vlakbij Zwolle, waar ze op dat moment woonde. “Ik moest zeggen dat ik bij een vriendin sliep, en dat ik mijn bek moest houden.”

Haar ouders kregen door dat ze loog, waarna ze alles opbiechtte en aangifte deed. Ze heeft er inmiddels al zo vaak over verteld, dat ze er vrij nuchter onder lijkt. “Tien jaar geleden ging ik voor het eerst in therapie, mijn ouders moedigden dat aan.”

Haar leven bestond op dat moment volgens haar uit het maken van slechte keuzes, verkeerde vrienden, opstandig gedrag, drugs en nachtelijke avonturen. “Bij therapie werd gekeken naar hoe we dat gedrag moesten oplossen, in plaats van bezig te gaan met waar het vandaan kwam.”

Paniekstoornis

Het waren moeilijke jaren, vertelt ze. Ze ontwikkelde een angst- en paniekstoornis. “Ik was zestien en sliep al maanden bij mijn ouders in bed. Ik kon niet naar de supermarkt zonder dat ik dacht dat ik doodging, mijn moeder moest overal mee naartoe.”

 Ze ging aan de medicatie, ze somt de middelen op: antidepressiva, citalopram, diazepam. “Maar aan dat laatste raakte ik te snel verslaafd.”

Toen leerde ze de vader van haar dochter kennen. “Hij was elf jaar ouder en ik was naïef. Ik werd zwanger, dit was niet helemaal gepland.” Ze zat op een roze wolk en zag de toekomst rooskleurig voor zich. “We woonden allebei nog thuis, dus mijn ouders verbouwden een stuk van hun huis zodat we ons eigen plekje hadden.”

Trouwen

Ze trouwden toen Mariëlle twintig weken zwanger was. Alles was onder controle, tot na de bruiloft. Ze kreeg last van flashbacks van haar trauma en had het moeilijk met de zwangerschap. “Ik heb gesmeekt in het ziekenhuis: haal het eruit.”

Ook kon ze niet op steun rekenen bij haar toenmalige vriend. “Toen de afspraak was gemaakt voor de inleiding van mijn bevalling zei hij: die dag kan ik niet.” Nadat Mariëlle beviel van haar dochter Yasmine zagen ze hem nog nauwelijks en enkele weken hierna vroeg ze de scheiding aan.

“Ik was achttien, net gescheiden, emotioneel instabiel, en toen kreeg ik ook nog de diagnose ADHD. Ik kon niet zorgen voor mijn dochter.” Haar ouders namen de nachten over en jeugdzorg werd ingeschakeld. Ze maakte veel ruzie met haar ouders, omdat ze keuzes maakte die niet in het belang waren van haar dochter. “Ik wilde haar overal mee naartoe nemen, een klein baby’tje.”

Weg bij ouders

Ze woonde bij haar ouders, tot deze tegen haar zeiden: of jij gaat weg, of Yasmine gaat weg. “Toen ben ik gegaan, zodat mijn ouders voor haar konden zorgen.”

Later bleek dat haar ouders dit niet vrijwillig zeiden, maar van jeugdzorg de keuze moesten maken om of te zorgen voor Mariëlle, of voor Yasmine. Ze ging op kamers wonen in Wezep, in een huis met jongeren met problematiek die voor het eerst op zichzelf gingen wonen.

Een paar jaar verder, inmiddels twintig jaar, leert Mariëlle een leuke man kennen en verhuist naar een appartement. “Dit betekent dat mijn dochter ook bij mij kon slapen. Het appartement was naast een studentenhuis. Dan zat ik te barbecueën met een heleboel andere studenten, zat er een peutertje bij. Iedereen vond het super gezellig.” Het toewerken naar thuisplaatsing kon toen beginnen, met iedere tien weken een nachtje erbij.

Ook de band met haar ouders is inmiddels flink verbeterd. “Er is niet meer zoveel om ruzie over te maken. Eerder voelde ik me niet gehoord door ze, omdat ze luisterden naar de adviezen van instanties en niet naar mij. Dan dacht ik: maar ik ben je dochter.”

Weer samen

Inmiddels woont Mariëlle sinds anderhalf jaar met haar dochter (inmiddels 6), haar man en zijn zoon (5) in Rijssen en voelt het alsof het altijd zo had moeten zijn, zegt ze. Yasmine gaat nu nog eens in de twee weken een weekend naar opa en oma. Met de vader van Yasmine is geen contact. “Hij heeft haar in totaal drie keer gezien. Ik heb aan Yasmine uitgelegd dat degene die voor je zorgt je papa is en dat is mijn man nu voor haar.”

Als ze terugkijkt op de afgelopen tien jaar realiseert ze zich dat het allemaal niet niks is. “Het was constante stress.” Op dit moment gaat het goed met haar, maar er zijn nog genoeg triggers die bij haar zorgen voor zweethandjes. Zoals trakteren voor een grote groep of in een drukke winkel staan.

Ook de diagnose ADHD zorgt dagelijks voor uitdagingen. “Het is eigenlijk altijd chaos in mijn hoofd, ik kan slecht stilzitten en slecht het overzicht bewaren. Grappig voorbeeld: als mijn man mij vraagt wat we vanavond zullen eten, krijgt hij geen antwoord omdat ik met mijn gedachte zit met iets wat we weken geleden aten.”

Uitdaging

Op de vraag hoe ADHD zal samengaan met studeren lacht ze. “Geen idee, dat zal nog wel een uitdaging worden.” Afgelopen week begon ze op Saxion met de Associate Degree Ervaringsdeskundige in Zorg en Welzijn, nadat ze de 21+ toets haalde. “Ik ben met zoveel psychologen en overheidsinstanties in aanraking geweest, en was het niet altijd eens met de manier waarop dingen werden aangepakt. Ik wil dat anders doen. Ik wil écht luisteren naar mensen.”

Het starten van een nieuwe studie ziet ze als een sprong in het diepe. “De psychische kwetsbaarheid zal er altijd zijn namelijk.” Ze verwacht dat de aankomende weken heftig zullen zijn, omdat je tijdens de opleiding wordt geconfronteerd met je eigen herstel.

“Na de eerste dag voelde ik me opgelucht: ik ben niet de enige die ‘gek’ is. Ik heb me zo vaak alleen gevoeld.” Op vragen over hoe het leven er over enkele jaren eruit ziet heeft Mariëlle geen antwoord. “Wie dan leeft, wie dan zorgt.”