Minister Dijkgraaf overspoeld met vragen tijdens bezoek aan Saxion: “Waarom is de nieuwe basisbeurs zo laag?”

De minister trekt momenteel het land door, om te horen van studenten wat er speelt. Den Haag is toch wel erg ver weg van de studenten, en zeker van Enschede. “Puur voor eigen gewin”, grapt hij dan ook over de redenen van zijn bezoek. Hij wil als nieuwe minister graag zoveel mogelijk weten van de studenten, om mee te nemen in zijn plannen.

De bedoeling van de ‘Spreek je uit!’-sessie is dus: zoveel mogelijk ervaringen delen en prangende vragen beantwoorden. In het fraai aangeklede Harry Bannink-theater brengt programmamaker Marcel Bamberg de onderwerpen in, gezeten in één van de blauwe fauteuils. Onderwijsminister Robbert Dijkgraaf ernaast, in matchend blauwe pak.

Oekraïne

Timo Kos trapt de sessie af, eerst gaat het over de situatie in Oekraïne en Rusland en hoe Saxion hierin staat. Dijkgraaf sprak voor de sessie met drie studenten. Hij noemt dat oprecht ontroerend en geeft aan een diep gevoel van medeleven te voelen. Volgens hem moeten onderwijsinstelling en ministerie er alles aan doen om ervoor te zorgen dat de Oekraïners niet nog meer zorgen aan hun hoofd krijgen.

Presentator Marcel introduceert als hulpmiddel de ‘catchbox’. Dat is een groene box met een microfoon die wordt rondgegooid van student naar student. Het eerste onderwerp is de veelbesproken terugkeer van de basisbeurs. Vooral de hoogte daarvan is voer voor discussie, het blijkt dan ook het onderwerp waar studenten de meeste vragen over hadden.

Hoe kan het dat het ministerie uitkomt op een basisbeurs die lager is dan vroeger, terwijl de prijzen wel enorm zijn gestegen, vraagt een van de studenten uit het publiek. 

Hoop geld

Volgens de minister is het bedrag van 1 miljard euro wat verdeeld moet worden onder de studenten toch echt waar we het mee moeten doen. Dijkgraaf: “Ik snap helemaal dat de studenten denken: goh, daar ga ik niet van rondkomen. Maar we gaan een miljard per jaar extra uitgeven aan de studenten, voor ons ministerie is een miljard een hoop geld.”

Enig begrip is er uiteindelijk wel. Dijkgraaf geeft aan ‘dat dit de kaarten zijn die hem toebedeeld zijn’, maar ook dat hij snapt dat je idealiter ‘vanuit de rekensom op een ander bedrag uitkomt’. Volgens hem zijn die kaarten bovendien nog niet helemáál geschud; in de Kamer wordt nog over de plannen gesproken.

Wanneer we zijn toegekomen aan het volgende onderwerp, namelijk studentwelzijn en -succes, geeft de presentator ons als studenten de opdracht om te gaan staan als we klachten zoals angst, somberheid en eenzaamheid ervaren. Zijn stelling dat 51% van de studenten met deze klachten kampt, wordt hiermee bewezen. Volgens de minister is dit iets wat we met z’n allen moeten oplossen. Dijkgraaf: “Er zit veel druk in ons schoolsysteem. We vragen veel van jonge mensen, op een gegeven moment wordt er te veel druk uitgeoefend, wat blijft oplopen.”

Student David krijgt de catchbox in de handen en vult aan dat hij vindt dat er in het onderwijs meer ruimte moet zijn voor het stellen van vragen en het onderwijs niet alleen de focus moet leggen op de antwoorden. “Het onderwijs moet meer gericht zijn op het zijn van een mens, niet van een antwoordmachine.”

Meelopen

Dan gaat het nog over de arbeidsmarkt en de toekomst. Volgens minister Dijkgraaf is dit een belangrijk onderwerp omdat we in het Nederlandse schoolsysteem zo vroeg beroepsgerichte keuzes moeten maken. Student Anas pakt de catchbox van de student achter hem, hij heeft wat belangrijks te zeggen. Zelf is hij nog steeds zoekende. “Studenten weten nog niet goed hoe de wereld in elkaar steekt en ook niet wie je zelf bent als persoon.”

Wanneer presentator Marcel vraagt hoe Anas zijn beeld van de arbeidsmarkt zou kunnen verbeteren, is het antwoord verrassend. “Ik zou bijvoorbeeld een dagje met de minister kunnen meelopen", zegt hij spontaan. Die actie kan op een hoop applaus en gejoel van de zaal rekenen. Dijkgraaf lijkt schoorvoetend akkoord te gaan. Met een lach: “Daar kan ik nu natuurlijk geen nee meer op zeggen.”