Minister Dijkgraaf: In VVD-plannen moet Saxion stoppen met onderzoek duurzame bouwtechniek

Minder geld voor praktijkgericht onderzoek, betekent volgens hem minder onderzoekscapaciteit voor hogescholen. Daar blijft het qua effecten niet bij: daardoor kunnen ook het mkb en publieke instellingen in de regio minder innoveren. Dat heeft dan weer effect op het voorzieningenniveau en de talentontwikkeling, en daarmee ook op de brede welvaart in de regio.

De minister noemt het Saxion-onderzoek naar duurzame bouwtechniek als voorbeeld: in dit praktijkgerichte onderzoek wordt nauw samengewerkt met woningcorporaties en het midden- en kleinbedrijf om duurzame bouwtechniek verder te ontwikkelen. “Dat is onderzoek naar nieuwe technieken, die grootschalig en betaalbaar kunnen worden toegepast in de verduurzaming van de bouw. Stopzetten van het fonds betekent dat dit, maar ook vele andere vergelijkbare projecten in het praktijkgericht onderzoek, moet stoppen”, schrijft Dijkgraaf.

Zwaar weer

Christian Struck, lector Sustainable Building Technology, laat kort weten geen overzicht te hebben van de (mogelijke) consequenties van de VVD-plannen op de investeringsagenda van Saxion. Hij verwijst door naar woordvoering. Hans Vossensteyn, directeur onderzoek, zegt dat Saxion en in het algemeen het hbo in zwaar weer zou komen.

Sommige hogescholen, waaronder Saxion, hebben in het verleden namelijk zelf geïnvesteerd in praktijkgericht onderzoek. “De gelden die we kregen uit het fonds kun je zien als een herstel op die voorfinanciering”, zegt Vossensteyn. Daarbij krijgen de hogescholen geld voor 10 jaar, en daar is het onderzoek op Saxion op ingericht. Als het fonds verdwijnt, zal Saxion maatregelen moeten nemen, zegt Vossensteyn. “Dat is dan niet meteen het beëindigen van een specifiek lectoraat, want wij gaan zelf over de besteding van het geld. Maar dat je dan moet gaan snijden of de kaasschaaf hanteren is wel duidelijk.”

De minister bracht de subsidie voor praktijkgericht onderzoek naar voren in een schriftelijk overleg, waarbij hij reageert op vragen van D66 en GroenLinks-PvdA. Daar berichtte ScienceGuide over. Hij spitst zich op de VVD-plannen omdat partijen als NCS, de PVV en BBB, waarmee de VVD onderhandelt over een mogelijke regering hun plannen niet lieten doorrekenen door het Centraal Cultureel Planbureau. De VVD deed dat wel.

Praktijkgericht onderzoek

Hij schrijft dat ongeveer een kwart van het budget voor praktijkgericht onderzoek aan hbo’s uit dit  fonds komt. Dat is belangrijk volgens de minister. Dijkgraaf: “De kracht van praktijkgericht onderzoek is dat onderzoekers, in samenwerking met studenten, praktijkprofessionals bij mkb-bedrijven, maatschappelijke instellingen én beleidsmakers snel kunnen komen tot innovatieve en bruikbare oplossingen die toegespitst zijn op de regio’s waarin zij werken.”

Hans Vossensteyn onderschrijft deze redenering. Volgens hem laten verschillende rapporten zien dat praktijkgericht onderzoek problemen oplost. “Juist daarom zetten we in op grotere en robuuste lectoraten”, zegt hij.

Anka Mulder, collegevoorzitter van Saxion, uitte in november vorig jaar al haar zorgen op SaxNow. “Dit is mega”, zei ze over het mogelijk schrappen van de fondsen waaruit hbo-onderzoek subsidie krijgt. Mulder vond dat ze zich, naar aanleiding van de doorrekening van de CPB-doorrekening, moest uitspreken over de mogelijke verschraling van hbo-onderzoeksgeld. “Stoppen met investeren is gewoon onverstandig en zorgwekkend. Het gaat hier wel ergens over; namelijk de toekomst van de hogescholen en hun regio’s.”

Als het Fonds voor Onderzoek en Wetenschap stopt, verliezen hogescholen in één klap 50 miljoen euro per jaar, zei Mulder. “Dat is twintig procent van hun onderzoekfinanciering”, aldus de collegevoorzitter. En dat zou volgens haar erg zijn voor de hbo-onderzoekers maar vooral voor het midden- en kleinbedrijf en de regio. “En, niet te vergeten, voor onze studenten. Het onderzoek op het hbo en dus ook op Saxion, heeft een directe band met het onderwijs.”