SaxPraat over de (maatschappelijke) dienstplicht: ’Dat kan best een goed idee zijn’

De herinvoering van de dienstplicht is al langer een wens van het CDA. In een speech op het partijcongres van die politieke partij, begin deze maand, sprak partijleider Hoekstra die wens nog eens uit. Maar dan wel een dienstplicht uit de 21e eeuw, zo zei hij er erbij.

“Dus voor alle mannen en vrouwen van 18 jaar tot 25 jaar, voor de krijgsmacht of de samenleving. Een jaar in dienst van Nederland. Dat jaar kan voor of na de studie en maakt Nederland veiliger en saamhoriger. Jongeren kiezen zelf of ze een maatschappelijk of militair dienstjaar vervullen. Ze kunnen een jaar besteden aan het versterken van onze krijgsmacht en de nationale veiligheid, of aan een sociaal maatschappelijke taak, zoals zorg en welzijn.”

Jill ziet veel voordelen in het invoeren van de dienstplicht. “Het kan ook helpen bij je oriëntatie.”  

Hoe kijk jij naar dit idee?
“De dienstplicht kan best een goed idee zijn. Vooral als het om maatschappelijke taken gaat, zoals bijvoorbeeld de zorg. Daar is volgens mij een tekort aan personeel, dan zou de dienstplicht een oplossing kunnen zijn.”

Wat vind jij een belangrijke vereiste bij het invoeren van de dienstplicht?
“Het is belangrijk dat je keuzemogelijkheden hebt. Je moet jongeren niet verplichten om het leger in te gaan. Als er een dienstplicht komt waarbij ze de keuze hebben uit meerdere sectoren, dan kunnen jongeren zelf kiezen voor een sector waar ze interesse in hebben. De dienstplicht heeft dan ook een oriënterende functie. Zo komen jongeren erachter of ze bepaalde sectoren wel of niet leuk vinden.”

Hoe denk jij zelf over een militaire dienstplicht?
"Zelf zou ik het leger een interessante keuze vinden. Ik vind het niet erg om op kamers of in een kazerne te moeten. Ik denk dat je daar veel dingen kan leren die later nog van pas komen. Ik vind wel dat er bij het leger onderscheid gemaakt moet worden tussen minderjarigen en volwassenen. Minderjarigen mogen geen risico’s lopen en je mag hen niet uitzenden. Het is beter dat zij enkel in training gaan.”

Mark vindt het belangrijk dat de dienstplicht geen echte plicht wordt, maar juist keuze-opties biedt.

Wat zou je zelf gaan doen, als er nu een dienstplicht ingevoerd zou worden?
"Als ik zelf zou mogen kiezen, dan zou ik voor defensie kiezen. Dat interesseert mij ook wel, dus daarom zou ik het niet erg vinden. Als iets je niet interesseert, wordt het lastig. Defensie en andere sectoren die daarbij horen, geven je veel discipline mee. Daar heb je wat aan voor de toekomst.

Vind je het een goed idee dat er een dienstplicht wordt ingevoerd?
“Ik vind het goed dat jongeren zich kunnen oriënteren, maar het moet niet zo zijn dat ze een bepaalde hoek in worden gedrukt. Als je zelf al plannen hebt voor de toekomst, dan gaat dat echt tegen je werken. Je bent dan een jaar lang iets aan het doen wat je niet leuk vindt. Dat werkt voor beide partijen niet.’’

Aan de andere kant: stel dat jij al weet wat je wilt doen in de toekomst, dan zou ik het echt niet leuk vinden om een jaar te moeten oriënteren bij de defensie. Dus enkel een verplichte militaire dientsplicht vind ik niet gelijk een goed voorstel. Als je nog niet weet wat je gaat doen, dan denk ik: waarom zou je het niet doen?”

Wanneer vind jij dat iemand klaar is voor de dienstplicht?
‘’Ik zou jongeren van een jaar of zestien nog niet op pad sturen. De meeste jongeren zitten dan nog in de puberteit en dan weet je vaak ook nog niet wat je precies wilt doen met je leven. Als je rond de twintig bent en het is dan een optie, dan vind ik het nog niet zo’n slecht idee.”

Kim ziet een invoering van de dienstplicht helemaal niet zitten. Zeker in het leger ziet ze geen plek voor zichzelf.

Hoe zou jij het vinden als de dienstplicht wordt ingevoerd?
“Ik vind dat geen goed idee. Het hoort geen verplichting te zijn, iedereen moet zelf kunnen kiezen. Je leeft voor jezelf. Daarnaast vind ik, dat wanneer je net 16 jaar bent, je niet in het leger thuis hoort. Je moet minimaal 18 jaar zijn om met geweren rond te zwaaien.”

Waar zou je zelf voor kiezen als je toch in dienst moet?
“Zelf zou ik voor een maatschappelijke plicht kiezen. Ik wil in ieder geval niet het leger in. Ik vind dat maar niets, dat geeft me het gevoel dat de kans op doodgaan groter is.”

Wat zou je doen als je zelf wordt opgeroepen voor dienstplicht?
“Ik ben echt zo’n persoon die kijkt wat de rest zou doen. Als de meerderheid van de mensen zou staken of de dienstplicht zou weigeren dan zou ik dat ook doen. Als iedereen de dienstplicht gewoon uitvoert zou ik daar ook in volgen.”

In SaxPraat vragen studenten aan studenten hun mening over actuele zaken, die hen aangaan. In dit geval stelden studentredacteuren Pip ten Velde en Guus Nijhuis de vraag: hoe denk jij over de dienstplicht?