Ze­ven eeu­wen En­sche­de in één dicht­bun­del; Jos Eer­tink over de kracht van po­ë­zie

Jos Eertink is lid van het collectief Dichters in Enschede – een groep oud-stadsdichters en andere poëzieliefhebbers. Zij brengen jaarlijks een bundel uit. Zelf was hij van februari 2019 tot mei 2021 stadsdichter van Enschede. Hij dichtte over gebeurtenissen die de inwoners van de stad raakten, in die tijd vooral over de coronacrisis: de verlaten straten en de impact op bewoners. Voor deze speciale jubileumbundel vormde Eertink samen met Bram Geerlings en Arthur Adam ten Cate de redactie.

‘Enschede 700 – Enschedese gedichten door de eeuwen heen’, heet de bundel. De geselecteerde gedichten nemen de lezer mee op een tijdreis door zeven eeuwen stadsgeschiedenis. Iedere eeuw heeft zijn eigen hoofdstuk, ingeleid met een gebeurtenis die die eeuw typeert.

Ver­vlo­gen tij­den

Volgens Eertink was er genoeg te schrijven over de afgelopen eeuw. Denk alleen al aan de coronacrisis, de vuurwerkramp of het nieuwe Roombeek. “Het hoofdstuk over de afgelopen eeuw is daarom ook het dikste van ze allemaal,” vertelt hij. De eerdere eeuwen waren een grotere uitdaging. Teksten van dichters uit vervlogen tijden brengen die eeuwen tot leven. “De bundel bestaat dus uit bijdrages van dichters van toen én nu.”

“Het mooiste vind ik dat we het verleden tot leven hebben kunnen brengen met deze gedichten”, zegt Eertink. Als voorbeeld noemt hij een gedicht over het vangen van een wolf, die daarna werd ingeruild voor geld. “Vroeger was dat de normaalste zaak van de wereld. Het laat mooi het contrast tussen verschillende tijden zien.”

Eertink is, naast zijn werk, een gepassioneerd dichter en een aantal van zijn gedichten zijn opgenomen in de bundel. Hij rekent zichzelf tot de club van semi-professionals, zoals hij het noemt. Hoewel zijn baan en zijn liefde voor poëzie gescheiden werelden zijn, weet hij zijn passie af en toe een plek te geven in zijn werk als redacteur: “Soms formuleer ik een zinnetje net wat poëtischer dan normaal. Het is echt een cadeautje als dat lukt.”

Leeft dichten eigenlijk onder studenten? Volgens Jos Eertink wel. “Steeds meer eigenlijk. De groep liefhebbers is de afgelopen jaren alleen maar gegroeid,” vertelt hij. “Poëzie is niet gebonden aan leeftijd. Het enige wat je nodig hebt, is iets te zeggen hebben en een eigen stem om dat te doen.”

Volgens Eertink hoef je een gedicht echt niet altijd helemaal te begrijpen. “Het zijn geen raadsels die je moet oplossen,” zegt hij. Voor studenten die twijfelen of poëzie iets voor hen is, heeft hij een simpele vergelijking: “Denk aan muziek. Een liedje is eigenlijk ook gewoon een poëtische tekst en daar luisteren we allemaal dagelijks naar.”

Een bundel kan volgens hem een fijne eerste stap in de poëzie zijn. “Als je van lezen houdt, maar nog niet zo bekend bent met poëzie, is een bundel als deze een prima begin.”