SG header cropped.jpg

Is jouw werk zinvol? SG over bullshit-banen, stress en generatiekloven

Work, work, work. Onder het genot van een drankje en Rihanna’s ‘work’ stroomt de Deventer Schouwburg dinsdagmiddag vol met Saxions jongste medewerkers. Het thema: werk. Gemiddeld werken we 80.000 uur in ons leven, maar wat is nou de zin hiervan? En hoe houden we het leuk? Tijdens dit programma van Studium Generale in samenwerking met Young Saxion worden deze vragen beantwoord. We beginnen met de onzin van werk, want dat is nogal wat.

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: veel mensen denken dat hun baan zinloos is. Er zijn in de huidige maatschappij dan ook veel bullshit-banen, zo zegt de eerste spreker van de middag. Robert Dur, professor economie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, heeft alle cijfers op een rijtje gezet. Zo denkt maar dertig procent van de Nederlandse bevolking dat hun baan altijd zinvol is.

Al snel komt er een vraag uit het publiek: ‘Wat wordt dan gezien als een zinvolle baan? Levens redden?' Hier heeft de econoom niet een-twee-drie antwoord op. “Er is nog geen maatstaf gevonden. Het belangrijkste is wat je er zelf van vindt.” Wel heeft hij een duidelijke mening over wat dan wel bullshit-banen zijn: deze dragen niet bij aan de maatschappij. Zoals de tabaks- of gokindustrie. Je zou denken dat iedereen in het publiek dan ook zijn hand opsteekt als hij de hamvraag (is jouw werk altijd zinvol?) stelt, want op Saxion leveren we toch allemaal bij aan de maatschappij? Toch blijft het grootste gedeelte handen op de schoot liggen. Wanneer hij altijd veranderd in meestal, gaan de meeste handen wel de lucht in. Het advies van Dur: “Blijf niet te lang hangen als je denkt dat je baan echt zinloos is.”

Stress is niet eng

Dur laat het ietwat gestreste publiek achter om ruimte te maken voor de volgende spreker: Thijs Launspach, psycholoog en schrijver. Hij geeft een speedcollege: hoe ga je om met stress? En dan voornamelijk binnen je werk. Want hoe houden we onze relatie tot werk gezond? Volgens Launspach maken we ons te druk over het hebben van stress. “Stress is heel normaal, iedereen ervaart het. Het is een misverstand dat stress eng is. Dat is het pas als je te veel stress hebt.” In je privétijd moeten bijkomen van werk, daar moeten we vanaf, zegt Launspach. “Dit klopt niet, en we zouden dit niet als de standaard moeten zien.”

20230418_151840444_iOS.jpg

Launspach: "Hoeveel van jullie voelen zich zo na een dag werken?"

Tijd voor een experiment. Launspach vraagt ons de ogen dicht te doen. “Ik heb mijn karaokemachine meegenomen en ik ga iemand aantikken die een liedje gaat zingen op het podium.” Hij schuifelt wat rond in de ruimte terwijl je het publiek in de stress hoort schieten. Versnelde ademhaling, verhoogde hartslag, zweethanden, toegespitste zintuigen. Al snel worden we uit ons lijden verlost, niemand hoeft een liedje te zingen. Maar dit was volgens Launspach een goed voorbeeld van een stressreactie. “Hoeveel van jullie waren al bezig met het kiezen van een liedje?”

De tijd van stressen is voorbij. “Wat doen jullie om te relaxen?”, vraagt hij. Er wordt geroepen: hobby’s, wandelen, lachen, sporten, sociale activiteiten of alcohol drinken. “Dat laatste mag ik niet aanraden als psycholoog”, zegt Launspach snel. Ook hij heeft een afsluitend advies: “Accepteer dat je geen superheld bent, neem soms genoegen met iets minder.”

Generatiekloof

De laatste vraag gaat over de werkmentaliteit in verschillende generaties. Zo is iemand in het publiek van mening dat de oudere generatie doelgerichter is, en pas naar huis gaat als de klus klaar is. Launspach gelooft niet zo in de generatiekloof en denkt dat het in alle leeftijden belangrijk is om gezonde grenzen te stellen tegenover je werk. “Schroom niet om aan te geven als het te veel voor je is.”

Dan is het tijd voor het beste gedeelte van de middag, volgens Chantal Gepkens van Young Saxion. Namelijk de borrel. Niet zomaar een borrel, we gaan met elkaar praten over de zin van werken. Workin’ 9 till 5 klinkt op de achtergrond terwijl de drankjes geschonken worden en de borrelhapjes rondgaan.

Teun Hamer (Docent academie LED) en Fleur Bloemendaal (Student Support Officer bij International Office) zijn met elkaar in gesprek over de nuttigheid van hun baan. Hamer: “Het lesgeven zelf en de studenten zien groeien zou ik wel zien als nuttig, maar alles eromheen zoals de administratie of het bijhouden van je reizen in Reisbalans niet.” Bloemendaal is het hier mee eens, studenten blij maken vindt ze het zinvolle gedeelte van haar werk. “Maar ik denk dat ook de dingen die op dat moment zelf even niet nuttig zijn, toch bijdragen aan het uiteindelijke geheel”, zegt ze.

Linde Verschoor