Expositie artist in residence Tessa is pleidooi voor kracht van communities, zijzelf het levende bewijs
Een droomklus, noemt fotografe Tessa Wiegerinck haar klus als artist in residence van Saxion. Niet alleen omdat ze heel vrij was in wat ze maakte, vooral omdat het haar in staat stelde om het belang te laten zien van iets wat haar eigen leven redde. Donderdag opent ze haar expositie ‘Get Space, Make Room’, over het belang van communities voor het welzijn voor mensen. Ze dook diep in de underground scene en spaarde bovenal zichzelf niet. “Je kunt zeggen dat het mijn leven heeft gered.”
Net voor de pandemie raakte fotografe Tessa Wiegerinck (41) dakloos. Dat nam ze zichzelf kwalijk. “Het lukte me niet een leven te leiden zoals andere mensen dat doen. Ik vond dat ik het zelf veroorzaakt had. Dat ik te lui was.” Dat werd haar ook vaak verteld. “Mensen zeiden tegen me, je bent zo slim, waarom doe je ‘het’ niet gewoon.”
Maar wat voor de één gewoon is, hoeft voor een ander helemaal niet zo gewoon te zijn. Daar kwam ze achter toen ze een maand lang als fotograaf tourde met de Amerikaanse heavy metal band All Hail the Yeti. Een klus waar ze tegenop zag, een maand lang met veertien mensen in een tourbus. “Ik heb normaal namelijk best veel tijd voor mezelf nodig. Maar dit ging uiteindelijk zo makkelijk.”
De hele tour werd een ongelofelijk hoogtepunt. In die tourbus, bij al die andere chaoten, voelde ze zich misschien wel voor het eerst echt begrepen. En ze zag dat het ook anders kon, dat anderen het óók anders deden. “Daar waren bijvoorbeeld ook heel veel adhd’ers. Dus ik hoefde daar mijn chaos en drukte niet te verbergen. Ik kan heel aanwezig zijn, maar ook heel stil. En toch werd ik daar gezien.”
De tourbus was een plek waar ze echt zichzelf kon zijn, wil ze maar zeggen. En het touravontuur leidde ook tot iets concreets: na de tijd liet ze zich ‘eindelijk’ testen op adhd. “Ik had niet hoger kunnen scoren. Dat verklaarde zoveel. Je kunt zeggen dat dat mijn leven heeft gered.”
Artist in Residence?
Wat is dat eigenlijk?
Een artist in residence is een kunstenaar die wordt uitgenodigd om tijdelijk een woon- en werkplek te betrekken buiten zijn of haar bekende omgeving. In dit geval was Tessa Wiegerinck de eerste artist in residence van Saxion ooit. Ze had de afgelopen vijf maanden een werkplek in het Kunstkabinet (F1.25) in het hoofdgebouw in Enschede. Bij Saxion is een artist-in-residence altijd gekoppeld aan een lectoraat, opleiding of dienst. In dit geval was dat het lectoraat Social Work. Saxion trok 6.000 euro uit voor het project. Volgens coördinator Kunst Ruben Sinkeldam is het de bedoeling dat er elk jaar een artist in residence is. De volgende artist in residence begint volgens planning opnieuw in september.
Underground
Het is een van de redenen dat ze nu is waar ze nu is, dat ze kan leven van haar werk als fotograaf. Dat deel van haar verhaal kon dan ook niet achterwege blijven in de afsluitende expositie van haar tijd op Saxion, met de veelzeggende titel Get Space, Make Room. Die gaat over het belang van communities voor het welzijn van mensen en dit is voor haar een heel concreet voorbeeld. “Het eerste deel is zelfreflectie. Als ik dat belang wilde laten zien, moest ik bij mezelf beginnen.”
Daar blijft het niet bij: Wiegerinck legde twee communities vast. Allebei uit de underground scene, die haar al jaren fascineert en waar ze een groot liefhebber van blijkt. Zo fotografeerde ze bij Sickhouse, de artistieke en creatieve broedplaats die elk jaar tekent voor het Overkill Festival. Onder het thema playful art space fotografeerde ze de medewerkers, vrienden en betrokkenen op hun favoriete plekken in de oude brandweerkazerne.
Ook legde de hardcore punk-gemeenschap van Innocent vast. “Net wat lomper dan gewone punk”, zegt ze over de muziek. Een gemeenschap die volgens haar heel politiek activistisch is, heel links, net als zijzelf. Een groep waar ze in verzeild raakte vanuit nieuwsgierigheid, maar nu heel erg bijhoort. “Zet mij maar in een pit neer, dat lijkt heel agressief, maar die is tegelijkertijd heel beschermend.”
Tessa Wiegerinck tijdens het opbouwen van haar afsluitende expositie. Foto's: Marlene Mahn
In gesprek
De gemeenschappen die ze fotografeerde hebben wat gemeen, zo blijkt uit haar verhaal. Zo draaien ze allebei absoluut niet om geld. “Ze hebben geen kapitalistische inslag, maar het zijn vooral heel veilige plekken, met duidelijke gedragsregels.” Plekken waar volgens haar geen plaats is voor racisme, seksisme en homofobie. Plekken ook waar volgens haar opvallend veel mensen uit gemarginaliseerde groepen aanwezig zijn. “Of het nou mensen van kleur zijn, queer, of met een beperking.”
Het zijn plekken waar mensen zich veilig voelen, zegt Wiegerink, waar voor iedereen een plek is, plekken van ontplooiing. Wat kan Saxion wat leren van deze gemeenschappen? Is Saxion zo’n plek waar iedereen zich veilig voelt? Wiegerinck twijfelt. “Saxion is wel een plek waar mensen samenkomen, waar dingen ontstaan. Communities ook, kijk alleen al naar de studieverenigingen.”
Tegelijkertijd ziet ze dat Saxion moeite heeft om zich uit te spreken. “Als je wil zorgen dat mensen een community vormen, moet je ook een plek zijn waar mensen zich veilig voelen. Maar ik zie dat Saxion moeite heeft met statements maken. Bijvoorbeeld na de gebeurtenissen op 7 oktober, toen posters over Palestina werden weggehaald. Daarin wil Saxion zich dan niet uitspreken.” Dus heeft ze ook advies. “Ga met deze groepen in gesprek. Ga leren bij dit soort communities.”
Praktische info: ‘Get Space, Make Room’
Donderdag 8 februari om 16.00u opent Timo Kos in F1.25 ‘Get Space, Make Room’ van fotografe Tessa Wiegerinck. Wiegerinck deed de afgelopen maanden visueel onderzoek, in samenwerking met het Saxion Lectoraat Social Work, naar het belang van communities voor onze maatschappij. Haar ervaringen van de afgelopen maanden zijn te zien in deze expositie die duurt van 8 februari tot en met 31 maart 2024.
Gerelateerde artikelen
INTRO 2025 gratis als je alleen kennis maakt met de opleiding; “Niet iedereen wil feesten”
Eerstejaars studenten krijgen dit jaar de mogelijkheid om niet de hele INTRO te volgen, maar alleen het opleidingsgedeelte, en dat is dan gratis. “We merken dat niet alle eerstejaars zitten te wachten op een uitgebreid programma”, aldus projectleider Antoinette Lieftink.
Ze durfden zichzelf niet op te geven, maar toch hebben Floor en Ymke nu hun eigen expositie in de Glasbak
Creative Business-studenten Ymke de Vries en Floor van Limbeek exposeren een maand lang hun fotoseries op de zesde verdieping van Epy Drost. Ze hebben weinig ervaring met fotografie, maar mogen wel meteen exposeren. Voor Ymke is het extra spannend, ze staat namelijk zelf op een deel van de foto’s. “Het is gek om jezelf zo groot op een muur te zien.”
Column: Niksdoen
Het is volgens mij weer de tijd van de gesprekscycli en managementconclaven op de hei. Ik weet niet hoe deze tegenwoordig Saxionbreed wordt vormgegeven, maar ik kan me uit het verleden nog wel herinneren dat er altijd een document ingevuld moest worden met daarin het kopje ‘Mijn toekomst bij Saxion’.