De weg van mbo naar hbo: "Ik voelde me een tweederangs-student"

Toen ik in 2012 van vmbo-t naar vmbo-k moest, stortte mijn wereld in. Ik was een vervelende puber die niets aan school deed, dus waarom het zo’n grote verrassing was, weet ik ook niet. Ik moest verplicht naar een andere school waar ik ook nog eens een studierichting moest kiezen. Horeca, zorg, handel of grafimedia. Photoshop had ik wel op mijn laptop dus dat laatste moest het worden. De keuze die ik toen moest maken, heeft mijn volledige loopbaan bepaald. Stel dat ik toen een andere richting had gekozen, dan had ik dit artikel nu hoogstwaarschijnlijk nooit geschreven.

Eigenlijk was het een soort geluk bij ongeluk, want bij grafimedia zat ik volledig op mijn plek. Het was bijna vanzelfsprekend om hierna door te gaan met deze studierichting op het mbo, dus dat is wat ik deed. Ik was toen nog steeds niet veel bezig met mijn toekomst en de mensen in mijn omgeving hadden ook geen hoge verwachtingen van mij. Met de keuze om door te studeren op het hbo, verraste ik ook mezelf.

Het inschrijvingsproces op Saxion gaf me destijds niet veel zelfvertrouwen; een toelatingstoets met scores onder het gemiddelde en een intake met een B-advies. Dit betekende dat ik wel toegelaten was, maar mijn studie eigenlijk al begon als een soort tweederangs-student. Zo voelde dat althans.

Uitvalcijfers

Volgens onderzoeker Rilana Prenger en projectleider Antoinette Lieftink van de mbo-hbo doorstroom, is dit niet het gevoel wat ze de mbo’ers op Saxion willen meegeven. Maar de uitvalcijfers van mbo-studenten op het hbo zijn nou eenmaal hoog in vergelijking met havisten, vertellen ze mij. Volgens cijfers van Vereniging Hogescholen is de uitval van mbo-studenten in het eerste jaar van het hbo gemiddeld 21%. Voor studenten afkomstig van de havo is dit maar 12.5%. Lieftink: “Dat deze percentages hoger zijn voor mbo’ers ligt voornamelijk aan problemen in de aansluiting van mbo tot hbo. Maar van het mbo naar het hbo is vanuit oorsprong een logische route, die voor iedere mbo-student haalbaar is.”

Om die aansluiting beter te maken heeft Saxion verschillende doorstroomprogramma’s, zoals het 100-dagenprogramma. Dit programma is voor alle studenten (dus niet alleen mbo’ers) die zich goed willen voorbereiden op hun studie. Lieftink: “In plaats van dat je bang wordt gemaakt voor het hbo, kijken wij hoe we de slagingskans kunnen verbeteren.”

“Dan ga je maar terug naar het mbo”

Dat klinkt goed. Maar als ik rondvraag hoor ik dat ik niet de enige ben die me ‘minder’ voelde als mbo’er op hbo. Ook mijn klasgenoten delen die ervaring. Vooral als er door een docent een opmerking wordt gemaakt zoals: “Zo doen we het hier niet, dan ga je maar terug naar het mbo”. Prenger: “Helaas is het soms wel zo dat mbo’ers een soort tweederangs-student stempel krijgen. Maar mbo-studenten hebben je ook grote voordelen waar ze van moeten profiteren: ze hebben al veel inhoudelijke kennis, ze hebben stages gelopen en zo hebben ze al meer kennis in de praktijk. Havisten daarentegen switchen veel vaker van opleiding omdat ze nog niet goed weten wat ze eigenlijk willen doen.”

Goede match

Het intakeproces, waar ik een B-advies kreeg en me een beetje een tweederangs student voelde, is flink onder handen genomen hoor ik. Het A, B en zelfs C-advies is verwezen naar de prullenbak. Daar ben ik eigenlijk wel blij om. Tegenwoordig maakt Saxion gebruik van een meet&greet waar de student kennis kan maken met de school en de opleiding om op die manier te kijken of dit een goede match is. Prenger: “Uit onderzoek bleek dat zo’n ABC-advies helemaal niet voorspellend was voor het studiesucces.”

Na het gesprek met Rilana en Antoinette, voel ik me na vier jaar eindelijk niet meer slecht over het B-advies. Ook al heb ik mezelf natuurlijk allang het tegendeel bewezen nu ik aan het afstuderen ben.

Dus wie weet zie je van mij binnenkort ook een ellenlange LinkedIn-post voorbijkomen…