Medezeggenschap stemt in met financiële plannen voor komend jaar, maar geeft wel opmerkelijk signaal af

Om welke diensten en academies het gaat werd tijdens de overlegvergadering van gisteren niet duidelijk. Ook gaf de Centrale Medezeggenschap (CMR) aan dat in de dienstenraad niet alle begrotingen van diensten voorbij komen. Bestuurder Jan van der Boon gaf aan zulke signalen niet zelf te hebben.

Anka Mulder noemde het geluid ‘ernstig’. “We nemen de signalen serieus. Wij gaan dat controleren.” Van der Boon benadrukte de ‘volgordelijkheid’: “Als de CMR nu instemt, betekent dat niet dat bijvoorbeeld de Academieraad zijn rechten verspeelt.” 

Grote sprongen

Paul Koch gaf namens de Raad van Toezicht aan dat er grote sprongen zijn gezet bij het vaststellen van de meerjarenbegroting. Er ligt volgens hem nu een betere uitwerking dan eerder. De RvT moet ook nog fiat geven voor de plannen. Het gesprek daarover staat volgende week gepland. “Dat gesprek gaan we met vertrouwen tegemoet.”

Saxion zet voor komend jaar in op een bezuiniging van 11 miljoen euro. De jaren daarop tot 2028 is dat telkens opnieuw 23 miljoen euro. De bezuinigingen zijn niet los te zien van de dalingen in studentenaantallen, onder meer door demografische krimp en hogere studentuitval. Die ontwikkelingen kunnen meevallen of tegenvallen, door hogere of lagere studentenuitval, maar ook bijvoorbeeld meevallen door uitbreiding van het onderwijsaanbod, of juist tegenvallen door politieke ontwikkelingen qua internationalisering. Daarom werkte het CvB een ‘real case’, ‘good case’ en een ‘bad case’ uit.

Bezuinigen

De academies bezuinigen via het ‘allocatiemodel’. Academies hebben te maken met een terugloop van het aantal studenten en ontvangen daarom minder middelen. Komend jaar moeten zij, in het realistische scenario, 6,3 miljoen besparen. Dat loopt op tot 12,8 miljoen in 2025 en telkens 10,3 miljoen in de jaren tot 2028.

De diensten hebben een besparingsopdracht gekregen. Die is voor hen samen in 2024 2,5 miljoen euro en is telkens daarna 5 miljoen euro per jaar. Daar blijft het niet bij voor de diensten: Saxion bespaart ook via centrale beslissingen en beleidsplannen. Het grootste deel van die besparingen zal volgens bestuurder Jan van der Boon via de dienstenbegrotingen gaan. Te denken valt bijvoorbeeld aan de huisvesting, maar ook bijvoorbeeld aan besparingen op ICT.

De bezuinigingen bij de diensten moeten met name komen van een afname van de personeelskosten, bijvoorbeeld door verminderen van tijdelijke contracten en reductie van inhuur, die de afgelopen jaren scherp opliep. Deze bezuiniging in personeelskosten loopt op tot 9 miljoen in 2028.

Ook op de IV/ICT-kosten wordt sterk bespaard. Daar moeten jaarlijks ettelijke miljoenen bezuinigd worden, zonder volgens het CvB in te leveren op onderzoeks- en onderwijsprocessen. Ook het afstoten van de huurpanden Randstad en SVB moet lucht opleveren, en tegelijkertijd de ervaring van studenten en medewerkers van Saxion-gebouwen verbeteren. Ook in onder andere het minorenaanbod, de overhead voor onderzoek en onderwijsdienstverlening wordt gesneden.

In de meerjarenbegroting staat ook dat reorganisatie op sommige plekken niet kan worden uitgesloten. De CMR vroeg zich af ‘hoe’ we dat moeten lezen. Volgens Anka Mulder betekent dat niet meer dan wat er staat: “Het kan niet worden uitgesloten. Maar er is geen plan om te reorganiseren. Je kunt je ook voorstellen dat als het ergens helemaal mis gaat bij een opleiding of dienst, dat het niet uitgesloten is.” Medebestuurder Jan van der Boon: “Precies wat er staat. Het is niet uitgesloten.”

Eigen vermogen

Bezuinigen is niet de enige strategie van Saxion om de dalende studentaantallen te dempen. Het andere deel van die strategie is wat het bestuur ‘doorbouwen’ noemt. Daaronder vallen volgen het CvB onder meer de ontwikkeling van Associate Degrees (Ad’s), de uitbreidingen in Apeldoorn, en bijvoorbeeld uitbreiding onderzoek en deeltijdonderwijs. Timo Kos gaf aan zeker op dat laatste vlak kansen te zien, en wees daarbij op andere instellingen. “Bijvoorbeeld HAN heeft wel 6.000 deeltijdstudenten.”

Saxion put de komende jaren ook uit het (forse) eigen vermogen om de effecten van de bezuinigingen te verzachten. In de meerjarenbegroting wordt vanuit de reserves 15 miljoen vrijgemaakt om die effecten op te vangen en voor een ‘impuls’ in de verdere ontwikkeling van onderwijs en onderzoek. In dat bedrag zit nog niet de ontwikkeling van nieuw opleidingsaanbod en een investering in de locatie Apeldoorn. Als daarvoor geld geïnvesteerd wordt, wordt daarover afzonderlijk beslist. Mulder: “Daarvoor zullen we dan opnieuw kijken naar de reserves.”