Column: Toondoof

“Fijn hè, vakbonden?” Dat sneerde collega B. sarcastisch toen hij zag dat de bonden inzetten op zes procent salarisstijging bij de komende cao-onderhandelingen. Nu is collega B. niet bepaald een vriend van de vakbond - u kent het type wel: Rotary-lid, platinablonde vrouw, valt minstens eens per jaar ongenadig hard van zijn te dure racefiets -, maar helemáál nergens sloeg zijn opmerking ook weer niet op.

Want ikzelf had ook wel mijn wenkbrauwen opgetrokken. Zes procent stijging in een sector waar forse bezuinigingen worden doorgevoerd? Waar contracten niet worden verlengd? Waar managers (bij Saxion in ieder geval) inmiddels zeggen dat gedwongen ontslagen niet meer kunnen worden uitgesloten? Ben je als vakbond niet een beetje toondoof voor je omgeving, als je in zulke moeilijke tijden zó hoog inzet, vroeg ook ik mij af.

Als je begint te twijfelen aan het gelijk van je eigen kant, is het altijd verstandig om ook de andere kant eens te bekijken. Dus las ik niet alleen die CAO-inzetbrief van de vakbonden (naast de looneis vol met verstandige zaken over dingen werkdruk en sociale veiligheid), maar ook die van de werkgevers, met andere woorden van de hogeschoolbesturen, inclusief ons eigen college van bestuur.

Wegwerpwerknemers

En daar schrok ik wel van. Zo willen de hogeschoolbesturen alles wat er afgelopen jaren is bereikt op gebied van het terugdringen van tijdelijke contracten eigenlijk terugdraaien, en dus weer opnieuw inzetten op tijdelijke contracten. “Voor de wendbaarheid van de organisatie”, heet dat bij bestuurders.

“Wegwerpwerknemers”, zou ik er zelf van maken, en ik heb al eerder betoogd dat als je je werknemers behandeld als passanten, je ook niet moet verwachten dat hun inzet meer dan dat zal zijn. Leuk voor de studenten, ook.

En als die ‘wendbare organisatie’ dan hun mensen weer op straat keilt, willen de hogescholen daarbij ook zo min mogelijk meegeven. Daarom wordt ook voorgesteld om alle bovenwettelijke regelingen op gebied van WW af te schaffen (voor nieuwe werknemers). De argumentatie daarbij is het aanhalen waard: de werkgevers, ónze werkgevers, vinden dat “de huidige bovenwettelijke werkloosheidsvoorziening de noodzakelijke mobiliteit op de arbeidsmarkt belemmert”.

Met andere woorden, te ruime WW zorgt ervoor dat werkloze ex-docenten en ondersteuners niet hard genoeg naar een baan zoeken, volgens de hogescholen van Nederland. Het zal je werkgever maar zijn, die je toch vooral ziet als potentiële uitvreter. En het is dus onze werkgever.

Meer naars

Er staat nog veel meer naars in die brief, maar één puntje voelt bijna als een op mij persoonlijk gerichte aanval. De werkgevers willen af van de terugkeergarantie voor personeel dat tijdelijk een politiek ambt gaat vervullen. Ik denk dat ikzelf één van de handvol mensen moet zijn geweest die hier de afgelopen jaren gebruik van heeft gemaakt. Aan besparingen levert het niks op. Dat het is moeilijk dat als iets anders te zien dan een direct verwijt aan mijzelf. Is het omdat ik af en toe lelijke (maar terechte) dingen zei over lectoraten?

Maar ik bewaar het ergste natuurlijk voor het laatst. Want hoewel die werkgeversbrief bol staat van het geweeklaag over financiële onzekerheid, en broekriemen die moeten worden aangehaald, kondigen ze wel vast aan het maximum voor schaal 13, één van de  hoogste schalen uit de CAO, te willen verhogen. Dat is de schaal voor managers en (assistent)-lectoren. Hadden we niet al juist te veel managers?

Dat is wel een heel hypocriete boodschap: dat je geen geld hebt voor betere arbeidsvoorwaarden, behalve voor sommigen van de best betaalden in je organisatie. Daar is kennelijk geld zat voor. Met dat soort argumentatie drijf je zelfs collega B. nog eens naar de vakbond.

Zes procent? Ik vind het nog bescheiden.

 

 

CELZ210622-9126.jpg

Frank Futselaar

Frank Futselaar is docent Creative Business en voormalig Tweede Kamerlid. Trouw schreef ooit over hem dat hij opvallend veel humor heeft voor een SP’er.